یکی از عوامل مهم مرگ و میر گربه سانان _ بخصوص در کشور ما _ بیماری ویروسی پریتونیت عفونی گربه سانان یا همان FIP  است.

این بیماری را کرونا ویروس روده ای جهش یافته(FCoV)  بوجود می آورد که میتواند عملکرد گلبول های سفید را مختل کند ؛ درنتیجه واکنش  بدن به این ویروس ، التهاب است(به همین دلیل در نوع مرطوب آن التهاب ناحیه شکم و سینه را می بینیم).

خوشبختانه این نوع از کرونا قابلیت انتقال به صاحب حیوان را ندارد و درصورت پیگیری به موقع، حیوان بیمار درمان می شود ولی این فرایند درمان پرهزینه خواهد بود!!!

نوع(فرم)  FIPرا می توانید با توجه به علائم آن خودتان تشخیص داده و به پزشک گزارش دهید.فرم اول آن مرطوب ؛ و فرم دیگر را خشک نامگذاری می کنیم که این دو تفاوت های ظاهری با یکدیگر دارند.

FIP مرطوب : 

ویژگی این مورد ، تجمع مایعات در شکم یا سینه بوده و دلیل اصلی نام گذاری آن (مرطوب) هم همین است .کاهش اشتها و وزن، تب ، زردی ، اسهال و دشواری تنفس از علائم آن درنظر گرفته می شود. بیماری دراین حالت سریعتر در بدن پخش شده و متاسفانه کشنده تر است بطوری که درصورت عدم مراجعه می تواند 60 تا70 درصد از موارد ابتلا را بکشد.

تصویر پایین نشان دهنده التهاب واضح در ناحیه شکمی است.

FIP خشک :

دراین مورد تجمع مایعات نداریم ولی همچنان تب ، بیحالی ، کاهش وزن و اشتها ، زردی و اسهال در این موارد دیده می شود. این دسته از بیماران معمولا دچار مشکلات عصبی مثل اختلال در راه رفتن و عدم تعادل می شوند.

چگونه گربه ها به آن مبتلا می شوند؟

متاسفانه بسیاری از وبسایت های دامپزشکی ، راه های ابتلا به این بیماری را اشتباها به اطلاع مردم می رسانند ؛ اما در زیر چند مورد از عوامل خطرناک و انتقال دهنده را برایتان مثال زده ایم :

بزاق ؛ مدفوع ؛ مایعات وترشحات بدنی گربه بیمار(مانند منی و ...) ؛ خوردن غذای آلوده و استنشاق ، می توانند از عوامل انتقال باشند.

تشخیص آن چگونه انجام می شود؟

صاحب حیوان در صورت مشاهده علائم بالا می تواند تا حدودی  ابتلای به  FIP را مطمئن شود. اما تشخیص صد درصدی و قطعی آن را فقط می توان از آزمایشات طبی انتظار داشت.

درمان و واکسن آن چیست؟

بیمار را باید طی یک فرایند درمانی(معمولا یکماهه) تحت نظر پزشک و تزریقات قرار دهیم  که طی آن باید سیستم ایمنی بدن تقویت شود.

بدون درمان متاسفانه گربه ازبین می رود ولی با درمان می توان تا حد قابل قبولی انتظار بهبودی را داشت.

اینترفرون امگای نوترکیب که داروی اصلی این بیماری است.

GS-441524 که در مرحله آزمایش و تست است.

پردنیزولون(prednisolone) باعث مهار التهاب و کمک به سیستم ایمنی می شود؛این دارو هم درحال تست و آزمایش است.

Remdesivir هم یکی از مواردی است که طی تحقیقات ما ، کالج سلطنتی دامپزشکی لندن(RVC) آن را مورد تایید قرار داده و همچنین سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA)آن را یک داروی درجه یک می داند.

در برخی موارد ابتلای شدید ، ممکن است لازم شود تا پزشک عفونت های درون قفسه سینه و شکم را با سرنگ استخراج کند.

شکل پایین نمونه استخراج شده را نشان می دهد.

چگونه پیشگیری کنیم؟

خیلی ساده و خلاصه باید بگوییم که از بردن گربه خود به اماکن متراکم از سایر گربه ها و نگهداری درکنار گربه های خیابانی و مشکوک به آلودگی باید شدیدا خودداری کنید.

سخن آخر...

انجام به موقع واکسیناسیون سه گانه،تغذیه و رژیم غذایی سالم و بهداشتی ، رعایت بهداشت محیط (دستشویی، ظروف غذا و...) نقش موثری در پیشگیری از این بیماری دارد. حتما به یاد داشته باشید که ظروف غذای حیوانات شما باید از یکدیگر جدا باشند و هرروز باید آنها را با آب گرم شستشو دهید ؛ ترجیها ظروف استیلی باشند تا بتوان آنها را به راحتی شستشو و ضدعفونی کرد.

نویسنده: امیرمحمد نوش آبادی ؛ دانشجوی دکتری عمومی دامپزشکی ؛ دانشگاه تهران